سینما مثبت: در سالهای اخیر شفاف سازی هزینههای برگزاری جشنوارههای سینمایی یکی از مهمترین مطالبات رسانههای مستقل بوده است. حالا مسوولان سینمایی در دو سال گذشته به این خواسته تمکین کردهاند اما نحوه انتشار اعداد و ارقام حاکی از آن است که اراده کلی مسوولان سینمایی بر سر کار گذاشتن رسانهها تمایل دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری ـ تحلیلی سینما مثبت، روابط عمومی سازمان امور سینمایی و سمعی بصری، جزییات هزینههای انجام شده در سی و ششمین جشنواره ملی فیلم فجر (سال گذشته) را در قالب جدولی منتشر و اعلام کرده این رویداد ۴ میلیارد و ۶۳۹ میلیون تومان در سال 1396 هزینه داشته است. نکته قابل تأمل این جدول، عدم اشاره به ریز هزینهها است و همین مسئله با پرسش برخی رسانهها مواجه شده و حتی اعداد و ارقامی غیر رسمی نیز منتشر گردیده که با اعتراض دبیر جشنواره در فضای مجازی مواجه گردیده است. اعتراضی که البته فقط اعتراض به عدد و رقمهای نادرست است اما دبیر محترم عدد و رقم واقعی را هم بیان نمیکنند.
بر اساس این جدول، جوایز و هدایای جشنواره حدود 714 میلیون تومان هزینه داشته و بخش جاری اعم از پذیرایی، تشریفات، تدارکات و … حدود ۶۴۲ میلیون هزینه برده است. یعنی بخش پذیرایی هزینهای تقریباً برابر با بخش سرمایهای جشنواره ـ جوایز ـ داشته است. حال اگر بخش پُرهزینه «حقالزحمه شورای سیاستگذاری، هیأتهای انتخاب و داوری بخشهای مختلف و عوامل اجرایی» که ۹۷۱ میلیون تومان است را هم به رقم 642 میلیون اضافه کنیم و این رقم را در کنار 240 میلیون تومان «کتاب جشنواره، بولتن، فعالیت در فضای مجازی، ستاد خبری و مستندسازی جشنواره» قرار دهیم، با رقم یک میلیارد و هشت صد و پنجاه میلیون تومان مواجه میشویم که صرف امور جاری و اجرایی جشنواره شده است. یعنی حدود نیمی از هزینههای جشنواره صرف امور جاری و اجرایی شده که رقم بسیار بالایی است. بر همین اساس صرف رقم 600 میلیون تومان بابت «طراحی و چاپ پوستر، بلیت، تبلیغات محیطی و غرفهآرایی و سازههای تبلیغاتی سینماها» نیز قابل تأمل است. به این مسئله دقت کنید که ارقام فوق مربوط به سال گذشته است که قیمت کاغذ مثل قیمت مرغ و گوشت دچار جهش نشده بود و قطعاً این رقم در سال 97 بالاتر رفته است؛ آن هم در زمانهای که میتوان بسیاری از امور را غیر چاپی انجام داد.
بر همین اساس هزینه 356 میلیون تومانی برای «افتتاحیه و اختتامیه و بخش تجلی اراده ملی» نیز بسیار قابل تأمل است. جشنواره برای مدت 10 روز در 23 سالن نمایش ۶۳۳ میلیون تومان هزینه کرده اما برای سه مراسم 356 میلیون هزینه کرده است! یعنی هزینه هر سالن برای 10 روز 27 میلیون تومان است اما یک مراسم حدود 120 میلیون برای جشنواره هزینه دارد. یعنی هزینه یک مراسم برابر با هزینه تقریبی 50 روز یک سالن سینما است!
مسوولان جشنواره فیلم فجر با زیرکی به جای ارائه ریز هزینهها، موارد هزینهای فوق را به صورت کلی بیان کردهاند و عملاً این کلی گویی ها نمیتواند امکانی برای تحلیل و بررسی دقیق هزینهها فراهم کند. مشخصاً ارائه ریز هزینههای بخش «حقالزحمه شورای سیاستگذاری، هیأتهای انتخاب و داوری بخشهای مختلف و عوامل اجرایی» که ۹۷۱ میلیون تومان شده، میتواند گویای بسیاری از مسائل و ابهامهای این جشنواره باشد. طبق رویههای جاری درباره هیات های انتخاب و داوری، دستمزد پرداختی به اعضای هیات داوری و انتخاب بین 10 تا 20 میلیون تومان در نوسان است که اگر رقم 15 میلیون تومان را به طور متوسط در نظر بگیریم، رقم پرداختی جشنواره فجر در این بخش بین حداقل 60 نفر توزیع شده است. حالا نکته مبهم ماجرا این است که شورای سیاست گذاری در این وسط چکار میکند که باید بابت آن دستمزد از جشنواره دریافت کند؟ جشنوارهای که 37 دوره برگزار شده و برگزار کننده آن مهمترین متولی فرهنگی کشور است، بابت چه چیزی سیاست گذاری کرده و بابت چه مسئلهای دستمزد پرداخت کرده است؟
امیدواریم مسوولان سازمان سینمایی با شفاف سازی در مورد ریز هزینهها، امکان شفافیت واقعی برای سینمای ایران را فراهم کنند.