سینما مثبت: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در روزهای اخیر بر روی سایت خود امکان ثبت طرح های پیشنهادی جهت ساخت مستند را فراهم کرده است. نکته قابل تامل این است که امکان پیشنهاد طرح به مرکز به شکل انحصاری در اختیار افرادی خاص و محدود قرار گرفته است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری ـ تحلیلی سینما مثبت، برخی ساختارهای کهنه و قدیمی در کشور عزیزمان ایران متاسفانه حتی با وجود تغییر مدیران تغییر نمیکنند و حضور چهره های علاقه مند به تحول و تغییر مثبت نیز نمی تواند در دست فرمان این مجموعه ها تحولی ایجاد کند. مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی نیز یکی از این بخش های فرهنگی است که مشخص نیست با چه توجیه و بر اساس کدام تصمیم و خِرَد جمعی، مسیر عجیبی را برای پذیرش طرح صرفا جهت مطالعه ـ نه ساخت ـ طراحی کرده است.
بر اساس آنچه در سایت مرکز گسترش درج شده، افرادی که تمایل به بررسی طرح هایشان در این مرکز را داشته باشند، باید یکی از این شروط را داشته باشند: تهیه کننده و عضو پیوسته انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند،سابقه تهیه کنندگی 3 اثر مستند، کارگردان و عضو پیوسته انجمن مستندسازان سینمای ایران، سابقه کارگردانی در 3 اثر مستند، دریافت جایزه از جشنواره مستند معتبر داخلی یا خارجی. جهت مشاهده این دستور العمل می توانید در اینجا کلیک کنید.
اصغر فرهادی،پور احمد و ساداتیان توفیق همکاری با مرکز را ندارند!
بر این اساس، مرکزی که باید در خدمت گسترش سینمای مستند باشد، به شکلی هوشمندانه مسیری را طراحی کرده که صرفا افراد محدودی امکان ارائه طرح به این مرکز را داشته باشند و مثلا اگر افرادی مانند: سید جمال ساداتیان،مرتضی شایسته،داریوش مهرجویی، اصغر فرهادی، احمد رضا درویش،کیومرث پور احمد و… به هر دلیلی سوژه ای خاص و جالب برای مستند داشته باشند و بتوانند در چهارچوب های مالی و اعتباری مرکز پروژه ای را بسازند، آثارشان در این مرکز بررسی نخواهد شد چون آن ها توفیق عضویت در انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند و انجمن کارگردان سینمای مستند را ندارند!
مستند سازی به شیوه کارمندی با حقوق بخورنمیر
بر اساس این چهارچوب، فیلم سازی مستند نه امری خلاقانه بلکه فرایندی است که شغل تعریف شده و کارمندی با درآمدی بخور ـ نمیر است که قرار است میان گروه (بخوانید باند) خاصی تقسیم شود. شاید به همین دلیل خروجی اغلب آثار چنین فرایندی که هر سال در جشنواره حقیقت نمایش داده می شود، به جز چند نمونه محدود کارهایی متوسط و تلویزیونی است چرا که انتخاب این آثار حاصل مناسبات غیرحرفه ای،دهه شصتی و عقب مانده است و در این فرایند ارزش سوژه،بکر بودن ایده، جذابیت موضوع و… اهمیتی ندارد و مهم این است که فرد پیشنهاد دهنده عضو تشکل های مورد تایید انجمن باشد.
درخصوص بند دریافت جایزه از جشنواره مستند معتبر داخلی یا خارجی نیز در صفحات داخلی سایت که جهت مطالعه آن می توانید در اینجا کلیک کنید، جشنواره های معتبر داخلی محدود به جشنواره فجر، سینما حقیقت، فیلم کوتاه تهران و جشن خانه سینما عنوان شده و جشنواره های الف خارجی نیز بدون تعریف گذاشته است. کاش توضیح داده شود که خروجی این شکل از فیلم سازی، کسب چند جایزه بین المللی برای شرکت کنندگان این حلقه تنگ و انحصاری بوده است!!
انحصار طلبان خود معترض به انحصار هستند
این اتفاق در شرایطی رخ می دهد که برخی افراد حاضر در این دایره انحصاری، نسبت به انحصار در دیگر حوزه ها معترض بوده و خواستار رسیدگی به این مسئله هستند. مثلا انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند ایران سال گذشته در نامه‌ای سرگشاده به رئیس سازمان صدا و سیما، از وی خواست به جای همکاری با مستندسازان غیر حرفه‌ای، با توانمندترین مستندسازان ایران {یعنی اعضای این انجمن} همکاری کند تا آثاری درخور آفریده شود که شاید بخشی از مخاطبان دغدغه‌مند با رسانه ملی آشتی کنند!
ساختار فساد زا
طراحی چنین ساختاری قطعا فسا زا خواهد بود زیرا علاقه مندان به پذیرش طرح باید عضو دو تشکل صنفی فوق باشند و تشکل های صنفی مذکور نیز به سادگی می توانند عضو جدید را پذیرش نکنند زیرا حضور عضو جدید به معنای کاهش شانس آن ها برای پذیرش اثر است و در این دایره تنگ و محدود که اعضاء تشکل برای کسب پروژه نامه سرگشاده به رییس سازمان صدا و سیما می نویسند و پذیرش اثر نه بر اساس جذابیت و کیفیت آن بلکه بر اساس مناسبات غلط است، عدم حضور یک عضو جدید، شانس اعضای فعلی را افزایش می دهد. حاصل این وضعیت نیز قطعا باعث خواهد شد که افراد جوان و مستعدی که ویژگی های ذکر شده از سوی مرکز را ندارند به سراغ فیلم سازی زیر زمینی بروند تا کارمندان عضو دو تشکل فوق، با خیال آسوده و در شرایط انحصاری فیلم بسازند!
پیگیری موضوع از سوی روابط عمومی مرکز گسترش
خبرنگار ما جهت پیگیری موضوع با مدیر روابط عمومی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تماس گرفت. شهنام صفاجو در پاسخ به این پرسش که «آیا اساسا اسناد بالادستی در این خصوص وجود دارد؟ آیا قبلا هم این روال وجود داشت؟ آیا این مسئله تصمیم شورا است یا یک تصمیم شخصی؟» خبرنگار ما را به شیوه نامه حمایتی مرکز گسترش ارجاع داد. شیوه نامه ای که متن آن را با کلیک در «اینجا» می توانید مطالعه کنید اما پاسخی به این سوال نداد که محدود کردن پذیرش طرح جهت مطالعه به روش های ذکر شده ایده چه شخص یا گروهی بوده است؟!
موخره
طراحی چنین روش هایی به ظاهر هوشمندانه و در عین حال عقب مانده در آستانه ورود به قرن چهاردهم هجری شمسی و دنیایی که رقابت حرف اول و آخر را در آن یم زند، محصول تفکری عقب مانده و دهه شصتی است که قطعا جای اصلاح از سوی مدیران سینمایی را دارد. گویا برخی ساختارها در این کشور تغییر نخواهد کرد و افراد مادام العمر به صورت پشت پرده و برای منافعی خاص مجموعه هایی را در سیطره خود نگه می دارند و در مقابل تغییرات نیز اصلاح می کنند و شاید به همین دلیل است که موسسات نوپا و با سابقه اندک، صرفا با اصلاح ساختارهای غلط و به کارگیری روش های حرفه ای، گوی سبقت را از مراکز دولتی ربوده و در بخش تولید با همه آزمون و خطاها، تبدیل به مجموعه های تحول آفرین می شوند.
مطالب مرتبط:
هزینه ۹۰ تا ۱۲۷ میلیون تومانی تصویب پروژه در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی
شورای مستند مرکز گسترش در خدمت دوست، آشنا و برادر
آدم می شناسم با سابقه 15 سال مستند سازی رفته انجمن و مدارک داده برای عضویت تاییدش نکردن! بهش گفتن شما خیلی حرفه ای هستی و هر سال داری چند تا مستند می سازی و این انجمن برای کسائیه که چند سال یه بار فیلم می سازن