حاشیه ای بر نشست خبری جشنواره جهانی فیلم فجر
مدیران محافظه‌کار می‌توانند جشنواره پیشرو برگزار کنند؟
سینما مثبت:پس از یک دوره ناموفق و پُر اشتباه برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، حالا در دومین سال جدایی این رویداد از بخش ملی قرار است «رضا میرکریمی» به همراه گروهی از سینماگران این رویداد را اردیبهشت‌ماه امسال برگزار کنند. آیا می‌توان به موفقیت این جشنواره و رونق آن امیدوار بود؟
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی اینترنتی خبری ـ تحلیلی سینما مثبت، صبح امروز سه‌شنبه هجدهم اسفندماه نشست خبری سی‌وچهارمین جشنواره جهانی فیلم فجر در پردیس چارسو برگزار شد. جشنواره‌ای با حضور گروه نسبتاً مفصلی از مسئولان و مدیران اجرایی که اغلب آن‌ها را افراد نزدیک به طیف خانه سینما و نیز مدیران محافظه‌کار تشکیل می‌دهند اما با وجود این ترکیب اجرایی، در نشست خبری امروز چهره‌ای به‌شدت پیشرو، ساده و متهورانه از جشنواره جهانی فیلم فجر ارائه شد داد که اگر اندک شناختی از ظرفیت‌ها و توانایی‌های سینمای ایران در مخاطب وجود داشته باشد، به‌سختی می‌تواند این تصویر ارائه شده را با افراد حاضر در این نشست جمع کند.
تولید صداهای عجیب از سوی یکی از متصدیان جشنواره
نشست خبری جشنواره با حضور «رضا میرکریمی» دبیر، «امیر اسفندیاری» مدیر بین‌الملل، «علیرضا شجاع نوری» دبیر نشست‌ها و «رضا کیانیان» رئیس کاخ جشنواره برگزار شد.این نشستبا بی‌نظمی عجیبی همراه بود که درشان جشنواره‌ای جهانی از این جنس نیست!! برخلاف نشست خبری جشنواره ملی فجر که علاقه‌مندان به طرح سؤال ابتدا نام خود را اعلام و سپس سؤال‌های خود را مطرح می‌کردند، این مرحله با گپ و گفت های شخصی یکی از خبرنگاران از میانه سالن با یکی از مسئولان جشنواره کلید خورد و بیشتر حالت گفت‌وگویی خودمانی را پیدا کرد تا سؤال و جواب جشنواره! در طول برگزاری برنامه نیز تولید صداهای عجیب و مزاحم از سوی برخی متصدیان جشنواره در انتهای سالن! باعث شگفتی خبرنگاران شد. البته شوخی‌های زیاده از حد مدیران جشنواره و طرح نکات بیهوده و تعارف‌هایی که بیشتر مناسب جلسات خصوصی و دوستانه است تا نشستی رسمی؛ فضای عجیبی بر این نشست خبری حاکم کرد.
انتقاد از دبیر سابق و همکار فعلی
خواندن نقل‌قول‌ها و اظهارنظرهای متصدیان جشنواره، باعث تعجب و شگفتی می‌شود و بر انتظار ما برای آغاز جشنواره و تحقق وعده‌های داده شده اضافه می‌کند.
رضا میرکریمی «هدفمند کردن جشنواره» را مهم‌ترین مأموریت خود معرفی و اعلام کرد پس از طرح پیشنهاد برگزاری جشنواره در پی یافتن پاسخ این سؤال بوده که مخاطب جشنواره کیست؟ چرا برگزار می‌شود؟ چرا این‌طور برگزار می‌شود و….
او سپس با اعتماد به نفسی مثال زدنی، سینمای ایران را سینمایی بین‌المللی دانست که نیازی به باج دادن به هیچ‌کس ندارد و در ادامه هم جشنواره فیلم فجر را که حالا عنوان «جهانی» بر سردر آن می‌درخشد را مهم‌ترین رویداد سینمایی آسیا و خاورمیانه معرفی کرد!
بخش عمده‌ای از سخنان میرکریمی، انتقاد از شیوه برگزاری جشنواره در دوره‌های گذشته بود. دوره‌هایی که در آن «امیر اسفندیاری» مسئولیت کامل بخش بین‌الملل جشنواره را به عهده داشت و حالا جالب است اسفندیاری هم‌اکنون در ترکیب جشنواره فیلم فعلی حضور دارد و البته اعلام می‌کند در این دوره دیگر اتفاق‌های گذشته رخ نخواهد داد. حتی وقتی خبرنگار سینما مثبت با یادآوری رویه‌های غلط گذشته بین‌الملل فیلم فجر، درباره احتمال تکرار آن‌ها در این دوره از جشنواره نیز سؤال کرد، میرکریمی در دفاع از مدیر فعلی خود ـ امیر اسفندیاری ـ اعلام کرد دیگر نباید حرف گذشته را زد و این رویداد، حالا وارد مرحله‌ای تازه شده است. البته سینمای ایران پیشتر نیز شاهد این جنس از «همراهی» در میان اهالی سینما بوده و این مسئله تازگی ندارد.
ابتکارهای این دوره از جشنواره جهانی
جشنواره جهانی فجر، امسال دست به چند ابتکار جالب زده است. مثلاً برای حفظ محیط زیست قرار نیست بولتن کاغذی چاپ کند. میهمان‌های خارجی هم به‌جای هتل‌های لوکس شمال شهر، در هتل فردوسی اقامت خواهند داشت که نزدیک پردیس چارسو است. این پردیس سینمایی در میانه بازار خریدوفروش لوازم الکترونیکی ایران محل استقرار همه اجزاء جشنواره است. همه میهمان‌ها و متصدیان جشنواره نیز در این مکان حضور خواهند داشت. حتی میهمان‌های خارجی! آن‌ها هم باید پا به پای مخاطبان دیگر جشنواره، از خبرنگاران گرفته تا دانشجوها و متصدیان ایرانی در صف‌های غذا بایستند و به‌نوبت غذای خود را ابتیاع کنند.
برخلاف سال‌های گذشته دیگر خبری از بخوروبخواب و هدیه دادن قالیچه به میهمان‌های خارجی نیست و جشنواره به آن‌ها گفته خودشان باید بخشی از هزینه سفر به ایران را تقبل کنند.
جوایز جشنواره ارزشمند شده است
بخش مسابقه جشنواره جهانی فیلم فجر «سینمای سعادت» نام دارد که 15 فیلم نمایش می‌دهد؛ سه فیلم ایرانی و 12 فیلم خارجی. در کنار فیلم‌های بلند، 15 فیلم کوتاه زیر 15 دقیقه هم نمایش داده می‌شود. بخش آسیا و کشورهای اسلامی جشنواره رقابتی نیست. در بخش رقابتی فقط یک جایزه طلایی داده می‌شود و سایر جوایز نقره‌ای یا دیپلم افتخار است. این شیوه باعث می‌شود جوایز جشنواره اهمیت پیدا کند. جایزه «مصطفی عقاد» هم که در سال‌های گذشته به بهترین فیلم دینی داده می‌شد، به نام «جایزه محمد امین» تغییر ماهیت داده است. جشنواره قرار است بخش آموزشی هم داشته باشد و 100 جوان مستعد از سراسر کشور را به پردیس چارسو بکشاند و در کنار اساتید خارجی، آموزش‌هایی به آن‌ها بدهد. حتی مسئولان جشنواره زحمت استعدادیابی از کشورهای دوست و برادر مثل: تاجیکستان، عراق، افغانستان و… را هم عهده‌دار شده‌اند و قرار است از یکم تا ششم اردیبهشت‌ماه سال 95 از ساعت 9 صبح الی 12 شب با انواع و اقسام برنامه‌ها، نشست‌ها، جلسات نقد فیلم، ورک شاپ و… بمباران شوند.
حضور چهار تهیه‌کننده مطرح سینمای جهان و یک چهره شاخص در میان 170 تا 200 میهمان خارجی این رویداد و برگزاری بازار با 40 تا 50 غرفه دار خارجی برخی دیگر از برنامه‌های جشنواره است. البته «ارزان برگزار شدن» هم خصیصه مهم دیگری است که متصدیان این رویداد امروز بر آن تأکید کردند.
اتفاق‌های عجیب این جشنواره جهانی
در پوستر جشنواره جهانی فیلم فجر عبارت «سی‌وچهار» به چشم می‌خورد. یعنی این رویداد تاکنون سی‌وسه دوره برگزار شده حال آنکه بخش بین‌الملل این جشنواره از دوره شانزدهم رقابتی شده و حالا اگر جشنواره ملی فجر 34 دوره سابقه برگزاری دارد، این مسئله به معنای آن نیست که بخش بین‌الملل هم 34 دوره سابقه برگزاری دارد. ضمن آنکه وقتی جشنواره‌ای تغییر نام داده و به «جشنواره جهانی فیلم فجر» تبدیل می‌شود، کنتور آن صفر شده و باید از ابتدا نمره بیندازد نه از عدد 33 و 34!
نکته عجیب جشنواره بین‌الملل امسال این است که فیلم‌های خارجی زیرنویس ندارند. مسئولان جشنواره لطف کرده و فیلم‌های چینی و ژاپنی را با زیرنویس انگلیسی ارائه خواهند کرد. البته هر جشنواره‌ای به‌واسطه «فیلم‌هایش» اعتبار می‌گیرد و این مسئله‌ای بود که مسئولان این جشنواره جهانی، در نشست خبری خود اشاره‌ای به آن نکرده و از کنارش گذشتند. اسمی از میهمان‌ها هم عنوان نشد. در خصوص نحوه انتخاب فیلم‌ها و ممیزی احتمالی آن‌ها نیز هرچند رضا میرکریمی تأکید کرد که خودش مسئول کل امور جشنواره است و همه فیلم‌ها را هم دیده و هیچ دخالتی را هم قبول نکرده اما پاسخ این سؤال که «فیلم‌ها برای حضور در جشنواره ممیزی خواهند شد یا خیر؟» این‌گونه داده شد که «سعی خواهد شد فیلم‌هایی انتخاب شوند که با ارزش‌های فرهنگی ما مطابقت دارند.»
آینده بخش بین‌الملل چه می‌شود؟
در نشست خبری امروز از ساز و کاری سخن گفته شد که بر اساس آن یک «سازمان داوطلبان» در کنار جشنواره جهانی فیلم فجر تشکیل شود تا برخی از فعالیت‌های مرتبط با این رویداد، به‌صورت رایگان و از سوی داوطلبان صورت گیرد. میرکریمی هم چندین بار سخن از «آینده» گفت و طرح‌هایی که در سر دارد را مطرح کرد. با توجه به مسئولیت این هنرمند به‌عنوان «مدیرعامل خانه سینما»، این سؤال از سوی سینما مثبت مطرح شد که آیا احتمال دارد جشنواره بین‌الملل، در سال‌های آینده از سازمان سینمایی جدا و به‌عنوان رویدادی مستقل زیرمجموعه خانه سینما قرار گیرد؟ میرکریمی به‌شدت این مسئله را تکذیب کرد اما تلویحاً اعلام کرد مسئولیت وی در این جشنواره صرفاً برای همین دوره نیست و او قرار است چندین دوره دبیر این رویداد باشد و برای این چند دوره برنامه‌ریزی کرده است.
