دربرنامه رادیویی «سینمامعیار» از سوی صاحب امتیاز سینما مثبت مطرح شد:
«هنر و تجربه» دکان شده است
سینما مثبت: محمد حسین فرح بخش، رضا استادی و جبار آذین با حضور در برنامه رادیویی «سینما معیار» به بررسی جنبههای مختلف طرح دولتی «سینما معیار» پرداختند. نکته جالب توجه این برنامه که با انتقادهای تُند و تیزی از طرح مذکور همراه بود، غیبت خود خواسته دست اندرکاران این طرح و عدم تمایل آنها به پاسخگویی به نقدهای مطرح شده بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری ـ تحلیلی سینما مثبت، در این برنامه که با اجرای سید امیر جاوید، پنج شنبه ساعت 30/14 از رادیو گفت و گو پخش شد،مجری برنامه با قرائت بخشی از صحبت ایوبی که گفته بود: «گروه هنر و تجربه بخش مهمی از سینمای ایران را احیا و فعال کرده که اگر خاموش میشد سینمای ملی افول میکرد» بحث را آغاز کرد.
تا آنجا که می دانم گروه هنر و تجربه را به ایوبی تحمیل کردند
محمدحسین فرح بخش بیان داشت: نمیتوان گفت نظر ایشان (ایوبی) نظر بیهوده ای است اما گویا دوستان چیزی را فراموش کردهاند، کل سینمای ایران هنر و تجربه شده است. سینما در دنیا مفهوم و معنای دیگری دارد یعنی بحث صنعت و هنر. سینمای ملی از نظرم معنا دارد یعنی سینمای تمام نمای جامعه، تا آنجا که می دانم گروه هنر و تجربه را به خود ایوبی هم تحمیل کردند یعنی فکر میکنم باطناً خودشان قبول نداشته باشند، گروه هنر و تجربه نتیجه گیری خوبی نداشته است.
هنر و تجربه، دکانی است که دوستان صاحب تشکیلات باشند
«رضا استادی» روزنامه نگار و صاحب امتیاز «سینما مثبت» نیز در ابتدا گفت: به عنوان روزنامه نگار باید بگویم در طول دو سالی که ایشان مدیریت سینما را بر عهده دارند خیلی از مصاحبههایشان نسبت خیلی جدی با واقعیت نداشته است و این هم یکی از این اظهارنظرها میتواند باشد. هنر و تجربه بیشتر از اینکه عرصه ای برای دیدن فیلم جوانها باشد بیشتر دکانی است که عده ای از دوستان صاحب آن تشکیلات باشند، اما در طی برنامه ثابت خواهم کرد که حجم هزینه ای که در این طرح صورت میگیرد و امکانات و تشکیلاتی که بسیج شدهاند که چند فیلم نمایش دهند و تعدادی فیلم را ببینند هیچ تناسبی با آورده این طرح ندارد و کارایی آن زیر سؤال است.
وی افزود: در سینمای ایران تعدادی از فیلمسازان اجازه نمایش کارهایشان را ندارند، این یک حرکت جعلی است که شرایط رقابت را از بین ببریم آن هم در اقتصادی که قائدتا باید مبتنی بر رقابت و عرضه کالای بهتر باشد. شکل اکران سینمای هنر و تجربه این نیست که در «مالها» و مجتمعهای خرید چنین فیلمهایی را نمایش دهند و این آثار در اغلب نقاط جهان در سینماتک ها نمایش داده میشود. چرا هیچ آماری از علاقه مندان این نوع فیلمها منتشر نشده است؟ چرا بخش عمده ای از طبقه عادی جامعه که علاقه مند هستند فیلمهای روز ارزشمند سینمای دنیا را روی پرده ببینند چنین امکانی پیدا نمیکنند؟ اساس موضوع خیلی اساس پر ایرادی است ولی آقای باید از عملکردشان دفاع کنند و چنین اظهار نظری درخصوص هنر و تجربه از ایشان عجیب نیست.
فیلمهای «ماهی و گربه» و «پرویز» جای خودشان را برای اکران پیدا میکنند
فرح بخش در مورد عدم اجازه نمایش کار بعضی از فیلمسازان توضیح داد و گفت: بنده خیلی دوست دارم که فیلمم را در سینما فرهنگ نشان بدهم. ماهی و گربه، پرویز و این گونه فیلمها جای خودشان را برای اکران خود به خود پیدا میکنند. در سیل فیلمهای مبتذل قبل از انقلاب، فیلمهای متفاوتی مثل فیلم «نفرین» آقای تقوایی یا دومین فیلم پرفروش قبل از انقلاب که برای مرحوم علی حاتمی بود یعنی «سوته دلان» را داشتیم که تک در سینما بهمن اکران شده است که هنر و تجربه است، نه دولت کاری داشته و نه بودجه ای میگذاشتند بلکه صاحب فیلم با صاحب سینما قرارداد داشتند. پیشنهاد دادم سینمای کانون را بازسازی کنید و بگویید این مربوط به سینمای هنر و تجربه است، کسانی که میخواهند این فیلمها را دنبال کنند در آنجا میبینند، فیلمهای ما همهاش هنر و تجربه است و این صد درصد منفی است.
انوار و بهشتی با بخش نامههایشان به سینما لطمه زدند
وی افزود: سینما ابتدا سرگرمی است و اگر فیلمسازی توانست حرفش را در قالب سرگرمی بزند آن فیلم عالیست اما اگر نتوانست و فیلمش باعث فساد و انحطاط در جامعه نشد خوب است، سینمای هنر و تجربه سینمای خاصی است که در سال میتواند در کنار گیشه سینمای پرمخاطب باشد. از 58 تا 62 دولت ریالی کمک نمیکرد اما فیلمهایی ساخته شد که فروش کرد اما بعد از سال 62 سینمای بخشنامه ای آقای بهشتی و آقای انوار نابود کرد و ریلی گذاشته شد که تا امروز ادامه دارد و رانت خوارهایی در ابعاد سینمای ایران به وجود آمد که تفکری است که مردم قبول ندارند، باید برای مردم فیلم ساخت و در کنار آن فیلمهایی مثل بازنده یا «محمد رسول الله (ص)» ساخته شود.
مدیران امروز سینمای ایران 30 سال دیر مدیر شدهاند
استادی در رابطه با شاخص سازی مدیران سینمایی گفت: دوستانی که الان مدیریت سینمایی ایران را به عهده گرفتهاند حدوداً 30 سال دیر وارد عرصه مدیریتی شدهاند و تاریخ سینما را دقیق نخواندهاند، مدیر به نمایندگی از طیفی از مردم انتخاب شده و چارچوب کاریاش مشخص است ضمن اینکه تعهد زیادی هم دارد و صرفاً این نیست که نسبت به هنر و تجربه دینش را ادا کند. سازمان سینمایی نظرسنجی از هنروتجربه در سایت خود منتشر کرد که در این 325 شرکت کردند! این را مقایسه با امکاناتی کنید که این طرح در اختیار دارد که 800 صندلی سالن سینمایی در اختیار این طرح است، اگر یک سانس از درآمد این را مطابق با بلیط 6000 تومانی در نظر بگیرید رقمی حدود 5 میلیون میشود و اگر 5 سانس در هرروز باشد ببینید چه میزان از بودجه و امکانات این مملکت در اختیار این طرح است که در فراخوان آن 325 نفر شرکت میکنند! آمار مخاطبین این طرح در بهترین شرایط چیزی بیشتر از 3000 نفر نیست و وقتی برجسته نمایی میشود حق عده زیادی که از این سینما و بخش تفریحی سهم دارند خورده میشود.
فیلمهای هنر و تجربه را در تلویزیون نمایش دهید
وی اضافه کرد: اگر امکان اکران و نمایش این فیلمها در تلویزیون وجود داشته باشد هم تعداد مخاطبینش بیشتر خواهد بود و به این سیستم ریخت و پاش نیازی نیست. فراهم کردن شرایط برای اکران فیلم بخشی از وظایف کارگردانی است و اگر کسی این ویژگی را ندارد و سالنها خالی ماند، این تناقض چگونه قابل جمع است؟ عمده این فیلمها کم مخاطب هست و هیجان کاذب دارد.
ایوبی سینما را هنوز با «ص» مینویسد
جبار آذین در ادامه، پیرامون صحبتهای ایوبی دیدگاهش را بیان کرد و گفت: با اینکه ایشان را از خیلی مدعیان این سینما سالم تر می دانم اما متاسفانه هنوز سینما را با (ص) مینویسند و سینمای ایران را نمیشناسند لذا اهالی سینما نباید حرفهای ایشان را جدی بگیرند، اگر آقای ایوبی غیر از این فکر میکنند من ایشان را به مناظره درباره سینمای ایران دعوت میکنم. تشکیل گروه هنر و تجربه در سینمای جهان هم وجود دارد و ابتکار جدیدی نیست اما از این منظر که هیچ تعریفی برای آن نشده و دارای هیچ ملاک و معیاری نیست و آشفته بازی در عرصه سینما و ارتباط با مخاطب هست ابتکار مدیران سینمای ایران است!
هنر و تجربه تمسخر سینما است
وی ادامه داد: گروه هنر و تجربه در جهان ملاک دارد یعنی فیلمهایی به نمایش در میآید که سازندگان آنها در سینما یا بخشهای محتوا و ساختار و روایت تجربیات تازه ارائه کردهاند و افضل این آثار این گروه را حرفه ایهای سینما ساختهاند، بر خلاف اغلب آثار این گروه که به لحاظ ساختار و محتوا اشکال فراوان دارند و غیرحرفهای ها و آماتورها ساختند و قابلیت حضور در سینماهای پرمخاطب را ندارند و از سوی دیگر به دلیل نداشتن معیار و ساز و کار در این گروه از حرفه ای و آثار خوش ساخت هم استفاده میشود، فیلمهای توقیفی و آماتوری و … در کنار هم اکران میشود. جای فیلم حرفه ای «باشو غریبه کوچک» یا فیلم «کپی برابر اصل» کیارستمی کجاست؟ اینها تمسخر سینماست، اگر به راستی فیلم خوش ساخت و بامحتواست چرا امکان دیدن آن توسط مخاطب انبوه باید از آن سلب شود؟ نمایش فیلمهای خاص در این گروه خاص سوء تفاهمی به وجود آورده تا چشم امیدشان را به مخاطب ایرانی ببندند و چشم امیدشان به آن سوی مرزها باشد. حضور چنین بخشی نه تنها برای فیلمسازان و سینمای ایران مفید نیست بلکه مانع ارتباط این آثار و سازندگانشان با مردم میشود و آنها را در یک محدوده به ترکستان میبرد و به شدت با آن مخالفم.
نشان دهنده انحراف است
مجری برنامه سؤال کرد: «چه دلیلی وجود دارد تا اراده ای شکل بگیرد که این گروه ایجاد شود و بعد پشت این گروه تمام قد بایستند و تمام انرژی مادی و معنوی خود را برای بالندگی آن بگذارند؟»
آذین در پاسخ به این سؤال بیان داشت: نیت خیر کمک به سینما را میپسندیم اما واقعیت این است که نیت خیر باید با تعمق و تخصص و تعهد توأم باشد، وگرنه موجب ضربه به بودجه و امکانات و توانایی سینمای ایران هست. جوانان ما به جای اینکه در مسیر فیلمسازی هدفمند قرار بگیرند در مسیری می افتند که فیلمها مکنونات قلبی و آرمانهای غیرایرانی در آن لحاظ میشود، این نشان دهنده انحراف هست و پافشاری بر این جز اصرار بر انحراف ثمره دیگری ندارد، دوستان باید به فکر اصلاح مواضع و ایجاد ساز و کار مناسب باشند.
فرح بخش در ادامه بحث خاطرنشان کرد: صحبتهای آذین کارشناسی و برمبنای تجربه بود، تکنیک و فرم سینما از غرب آمده ولی باید با فرهنگ خودمان آن را آدابته کنیم. یکسری تکنولوژیها را نداریم و مسئولین سینما باید آن را بیاورند، امروز هر ایرانی هر اراده ای کند انجام میشود اما بعضیها دکان درست کردهاند و میخواهند مدیریت را مادام العمر داشته باشند. هرچیزی خودجوش باشد با مدیریت صحیح درست میشود، ما با نمایش و فریب سازی مخالفیم وگرنه بخش خصوصی از نظر اقتصادی هم مقرون به صرفه است.
دخل و خرج هنرو تجربه منطقی نیست
در ادامه، استادی درباره آمار دخل و خرج هنر و تجربه گفت: با همه زیرکی و تلاش دوستان که میخواستند آمار قابل تحلیلی ارائه نشودجدا از نظرسنجی که 325 نفر در نظرسنجی شرکت کردند، آمار بعدی مربوط به فروش فیلمها است که در کمتر از یک سال که برای 13 فیلم محاسبه شده حدود 1 میلیارد تومان است و در روز حدود 50 نفر در هر سانس مخاطب سینمای هنر و تجربه در کل ایران هستند. آماری دادند که رکورد طولانیترین نمایش تاریخ سینمای ایران با یکی از فیلمهای هنر و تجربه با 9 ماه اکران شکست ولی فیلمهایی مثل عقابها یا دادشاه همین وضعیت را خیلی بیشتر از فیلمهای هنر و تجربه داشتند. فیلمی مثل پوسته در گروه هنر و تجربه اکران میشود ولی به سازنده آن در شبکه خانگی مجوز نمیدهند.
فرح بخش نکته ای را اضافه کرد و گفت: جمله آقای ایوبی درست است که جهان سینمای ایران را با هنر و تجربه میشناسد، چون این فیلمها را از اول انقلاب به آن طرف فرستادهاند و فیلمهایی هم که معمولاً به جشنواره جهانی میرود بالای 99 درصد آن کسی در ایران اینها را نمیبیند! و اگر فیلمهای مردمی بسازند هرگز در آنجا نخواهند دید، مثل فیلمهای دفاع مقدس و خوش تکنیک ما که قبولش نمیکنند. نمایش طولانی فیلم هم چیز عجیبی نیست. آمار دادند گفتند ما 17 فیلم اکران کردیم و 875 میلیون فروش داشته است، یعنی شما 15 فیلم گذاشتی و سینما را مصادره کردی که این میزان بفروشی؟ ماهی و گربه هرجا که بود فروش میکرد پس این باز از همان نمایشها و دکانها است.
هنر و تجربه شبیه فروشگاههای شهر و روستا است
استادی در ارتباط با اکران فیلمهای هنر و تجربه در سینما برای علاقه مندان آن بیان داشت: ما در شرایط بعد از تحریم هستیم و شرایط به شکلی نیست که مثل دهه 60 تعاونی شهر و روستا بر وزن هنر و تجربه راه بیندازیم و کوپن درست کنیم، پیشرفت در این بخش در شکل عادلانه و اقتصاد آزاد شکل میگیرد و تا موقعی که گروهی باشد که با هزینه سرسام آور فیلمهایی را نمایش دهد و مسئولین آنقدر خوشحال شوند که بگویند این همان چیزی است که میخواستیم هیچوقت تصور واقعی شکل نمیگیرد و مردم هم از حق خودشان که فیلمهای جذاب هست محروم میشوند، ما الان سینمایی تحت عنوان اکشن نداریم که در ایران پرفروش بود.
ایشان در ادامه گفت: بنده خودم ازعلاقمندان فیلمهای تجربی هستم ولی سینمای هنر و تجربه سینمای جشنواره ای و فیلم خانه ای است و نباید 800 صندلی سینمای ایران را اشغال کند. یک سینما اگر در مسیر تقاطع خط بی آرتی و مترو به آن اختصاص داده شود کفایت میکند و لازم نیست انواع هزینهها مانند مجله رایگان، کاتالوگ، سایت و … رخ بدهد تا یک فیلم تجربی نمایش داده شود.، چرا الگوبرداریها از غرب در این موضوع نمیشود؟ علت این دردسرها این است که تمامی کسانی که درگیر این پروژهاند دورههای طولانی مسئولیت دولتی و بدون نظارت و بدون حضور در فضای رقابتی را تجربه کردند و تفکر کارمندی وارد شده و فکر میکنند پول میدهیم تبلیغ میدهیم یا سینما میگیریم و آقای ایوبی راضی است در صورتی که این گروه نیاز به ساختمان و تشکیلات و تحریریه ندارد، یک منتقد خیلی برجسته مثل آقای امید روحانی میتواند عهده دار این فیلمها باشد. تدارک این چنینی برای نمایش فیلم بیشتر زمینه ای برای اشتغال آفرینی خودشان هست و هزینه با نتیجه هیچ تناسبی ندارد.
این سفره برای عده ای پهن است
فرح بخش در پاسخ به این سؤال که آیا علت مخالفتشان ضریب ندادن به فیلمهای ایشان است گفت: این سفره هیچوقت برای امثال ما باز نیست، هنر و تجربه باشد یا نباشد فیلم خودم را میسازم و در جایگاه خود اکران میکنم و جای مرا تنگ نمیکند اما جای اکثر فیلمسازان و تهیه کنندگان را تنگ میکند، ضمن اینکه پول را بدهند سالن بسازند. اینها گروه نیستند و تعداد اندکی مدیرند که برای اینکه به ما که در سینمای حرفه ای هستیم تهمت بزنند اینها را می گویند.
برنامه رادیویی سینمامعیار پنجشنبهها ساعت 14:30 دقیقه از رادیو گفتوگو پخش میشود. برنامهای با اجرای سید امیر جاوید و تهیه کنندگی و سردبیری محمد جواد طالبی که سعی دارد ضمن پرداختن به مسائل اساسی سینمای ایران سطح آگاهی مخاطب از فیلمهای روی پرده را بالا ببرد.
گزارش کامل این برنامه در خبرگزاری فارس و تنسنیم منعکس شده است.