نگاه سینما مثبت به اتفاق‌های اخیر هسته ای و تأثیر آن در معادلات سینمایی
بادیگارد، حاتمی کیا و توافق هسته ای
سینما مثبت:«توافق هسته ای ایران با غرب» که در 23 تیرماه سال 94 شکلی نهایی به خود گرفت، باعث شد تا دولت یازدهم نفس راحتی بکشد و نگرانی‌هایش بابت مطالبات مردمی رفع شود. حالا همزمان با انتظارهای جامعه جهت مشاهده تغییرات اقتصادی، این سؤال پیش می‌آید که در شرایط جدید سینما و محصولات سینمایی چه جایگاهی در جامعه جدید ایران خواهند داشت؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری ـ تحلیلی سینما مثبت، پس از توافق میان ایران و غرب بر سر مسئله انرژی هسته ای، شرایطی مشابه با سال‌های پس از دفاع مقدس ـ تیرماه 1367 ـ در جامعه حاکم شده است. جامعه ایران پس از دوره طولانی تحمل سختی‌ها و مشکلات اقتصادی، تصور می‌کند با این توافق همه مشکلات حل خواهد شد و با استقرار شرکت‌های امریکایی و اروپایی در ایران و نیز اجرای سیاست‌های اقتصادی جدید، موجی از رفاه جامعه را فرا خواهد گرفت. تبلور این تفکر را می‌توان این روزها در فضای مجازی درخصوص لحظه شماری برای افتتاح شعبه رستوران‌های زنجیره ای و استعماری همچون «مک دونالد» مشاهده کرد.
توافق هسته ای و مهریه پنج به اضافه یک
این روزها دولت تقریباً هیچ فرصتی را برای تشکر از گروه مذاکره کننده هسته ای از دست نمی‌دهد. هفته گذشته در همایشی مردمی با موضوع سازمان‌های مردم نهاد، «محمد جواد ظریف» و «علی اکبر صالحی» از اعضای گروه مذاکره کننده هسته ای در کنار رییس جمهور حضور یافتند، مورد تشویق شدید مردمی قرار گرفتند، سرود حماسی «نام جاوید وطن» برایشان پخش شد و چنان فضایی فراهم شد که گویی این عزیزان در مذاکرات هسته ای حماسه ای همچون «آزاد سازی خرمشهر» یا حماسه ای هم ردیف «والفجر هشت» آفریده‌اند! هرچند در تلاش و کوشش این فرزندان برومند وطن شکی نیست اما گوش دادن به سخنان مسوولان امریکایی که این روزها از شبکه‌های داخلی صدا و سیما هم به صورت مستقیم پخش می‌شود نشان می‌دهد این توافق مانند مهریه ای سنگین است که برای همیشه دست آقای داماد ـ یعنی ایران ـ را زیر ساطور عروس خانوم ـ همان پنج به اضافه یک ـ خودمان قرار می‌دهد و هروقت غرب اراده کند، در چشم به هم زدنی و به بهانه ای ساده می‌تواند جامعه ایران را به دلار 3500 تومانی بازگرداند!
فیلم‌های هسته ای و خطر تحریف
پرونده هسته ای در حالی به فرجام نهایی خود رسیده که هنوز سینمای ایران فیلم درخور و شایسته ای درخصوص این مسئله تولید نکرده است. مسوولان سینمایی هم در مواجهه با شرایط جدید، ظاهراً دچار کج فهمی شده‌اند و بیشتر دغدغه رفع ممنوعیت از فعالیت فیلم سازانی را دارند که ساخت فیلم مجدد آن‌ها می‌تواند صرفاً تیتر خبری جذابی برای آن مسوولان باشد. جزئیات این موضوع را می‌توانید در «اینجا» مطالعه کنید.
در چنین شرایطی این خطر وجود دارد که چند فیلم شعاری و سفارشی با تزریق بودجه‌های کلان ساخته شود تا تصویری کاملاً پاستوریزه از این واقعه ارائه دهد. سینمای ایران سابقه ساخت این نوع فیلم‌های سفارشی با موضوع «نفت» را دارد. «جنگ نفتکش ها» و «طوفان» دو نمونه مثال زدنی از چنین آثاری است و البته می‌توان حجم فراوانی از فیلم‌های دفاع مقدسی آبکی و کم خاصیت را نیز به این فهرست اضافه کرد. البته این شکل ایده آل ماجرا است و اساساً ممکن است فیلمی با این موضوع هم ساخته نشود!
آیا باز هم «حاتمی کیا» ها در محاق قرار خواهند گرفت؟
پیش بینی می‌شود جامعه ایران خیلی زود وارد فضای ذهنی جدیدی شود. فضایی که در آن دیگر کسی تحمل شنیدن حرف گذشته و سختی‌های دوران تحریم را ندارد و مردم جامعه در مسابقه کسب رفاه با یکدیگر وارد رقابت خواهند شد. جامعه ایران پس از قبولی قطعنامه در سال 1367 و فوت امام خمینی (ره) برای دوره ای طولانی چنین شرایطی را تجربه کرد. شرایطی که طی آن در سینمای ایران ساخت هرنوع فیلم واقع نمایانه و انتقادی درباره سینمای دفاع مقدس ممنوع شد و حتی فیلم سازانی مانند «ابراهیم حاتمی کیا» با آژانس شیشه ای و «مرحوم رسول ملاقلی پور» با نجات یافتگان در محاق قرار گرفته و مواخذه شدند که چرا تصویری واقعی از جنگ ارائه کردند!
توقع ما از فیلم واقعی هسته ای چیست؟
در شرایط جدید جامعه ایران ساخت آثاری که روحیه ایستادگی در مقابل بیگانه، مقاومت مردمی، میهن پرستی و موارد مشابه را تقویت نماید، یکی از روش‌های مؤثر در حوزه سینما است. حتی اگر فیلمی ارتباط مستقیمی با موضوع هسته ای نداشته باشد اما چنین روحیه ای را ترویج کند؛ اتفاق مبارکی رخ داده است اما قطعاً به فیلمی نیاز هست که تصویری واقعی، حماسی و میهن پرستانه در مسئله هسته ای ارائه نماید. این روزها چشم امید بسیاری از علاقه مندان سینما به فیلم «بادیگارد» هجدهمین فیلم ابراهیم حاتمی کیا دوخته شده است. فیلمی که می‌تواند در جشنواره فیلم فجر پیش رو جای خالی بسیاری از کارهای نکرده مسوولان سینمایی و یا فیلم‌های ضعیف و شعاری ساخته شده را پُر کند.
مطالب مرتبط:
