سینما مثبت: داریوش کاردان بازیگر،گوینده و صداپیشه باسابقه میگوید: برای من مهم است که متن قابل فهم خوانده شود و تا حد امکان از کلمات سخت و نازیبا استفاده نکنم.متأسفانه برخی از نویسندگان با فاصله گرفتن از ادبیات درست، صرفاً مینویسند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری_تحلیلی سینمامثبت به نقل از خبرگزاری صبا،داریوش کاردان، بازیگر و صداپیشه پیشکسوت سینما و تلویزیون درباره همکاری خود در مستند «بنز ایرانی» گفت: من از دهه ۶۰ کار گویندگی و مستندخوانی را آغاز کردم. بسیاری از سریالهای مستند را دوبله کردهام وروایتها و نریشنهای مستندهای ایرانی را هم گفتهام.
وی ادامه داد:من در طول زندگیام همیشه درگیر گویندگی و دوبله بودهام، اما برای فیلم «بنز ایرانی»، آقای رضا استادی از من خواستند که این کار را بخوانم، و باید بگویم که من را گیرانداختند. من از ابتدا درخواست کردم که فیلم را ببینم، ایشان فیلم را در لپتاپ خود نمایش دادند، وقتی دیدم، چون خوشم آمد، پذیرفتم که گوینده متن آن باشم.
طنزآمیز بودن فیلمنامه « بنز ایرانی» با سلیقه من هماهنگ بود
این پیشکسوت عرصه تصویر و دوبله درباره فیلمنامه «بنز ایرانی» ادامه داد: این فیلم نکات بسیار جالبی داشت؛ کمی نیشدار، کنایه آمیز و طنز بود، که ترکیب این ها با سلیقه من هماهنگ بود. علاوه بر این، اطلاعات خوبی هم به مخاطب میداد. به همین دلیل من کار را انجام دادم.
خواندن «بنز ایرانی» دشوار، اما دلنشین بود
کاردان درخصوص همکاری با رضا استادی بیان کرد: من کاری را که دوست نداشته باشم انجام نمیدهم؛ این اصل اول من در همه حوزههاست؛ چه رادیو، چه تلویزیون و چه دوبله. وقتی کاری را دوست داشته باشم، تمام توانم را برایش میگذارم. خواندن «بنز ایرانی» دشوار بود، اما با آقای استادی روی متن کار کردیم. من پیشنهاد میدادم بعضی قسمت ها کوتاهتر شود یا توضیحی اضافه شود و ایشان هم میپذیرفتند.
این هنرمند پیشکسوت افزود: اما دشواری اصلی این بود که بعضی قسمتها طنز داشت، ولی در ظاهر جدی نوشته شده بود. من باید طوری میخواندم که شوخی و طعنه در لحن منتقل شود، در حالیکه متن، عادی به نظر میرسید. اگر متن را خیلی جدی میخواندم، برای مخاطب خستهکننده میشد و اصل ماجرا را متوجه نمیشد.
کاردان ادامه داد: بنابراین مجبور بودم با لحنی خاص، شوخیها را القا کنم. عرقمان درآمد؛ ضبط تکهتکه و تغییر برخی قسمتها سخت و خستهکننده بود، اما نتیجه نهایی دلنشین شد و وقتی در سالن نمایش دیدیم، هم خودمان لذت بردیم وهم مخاطبان استقبال کردند.
اگر مستند « بنز ایرانی» ساخته من بود، به آن موسیقی اضافه میکردم
این پیشکسوت دوبله اضافه کرد: البته یک مستند اگر تماما متن باشد، کمی زیاد از حد خسته کننده میشود. اگر این کار، کار خودم بود – کمی فضای سرگرم کننده یا موسیقی و افکت هم اضافه میکردم تا مخاطب کمتر خسته شود. مخاطب وقتی یک ساعت و نیم، دو ساعت روی صندلی سینما مینشیند، وظیفهاش را انجام داده، بقیهاش وظیفه فیلم است که مخاطب را درگیر و جذب خود کند.
کاردان در پاسخ به این سوال که « شما معتقدید متن اصلی کاستیهایی داشت؟» تشریح کرد: من نمیتوانم بگویم متن کاستی داشت؛ این بیشتر سلیقه است. گاهی نویسنده چیزی مینویسد و به نظر گوینده بهتر است که تغییر کند. من با توجه به سلیقه خودم، نظرم این بود که کمی تغییر کند، که در بسیاری از موارد آقای استادی نظر من را پذیرفتند.
در خط به خط آن، لحن تغییر میکرد

گوینده «بنز ایرانی» درباره برقراری توازن بین شوخطبعی و جدیت تاریخی در این کار، تصریح کرد: خواندن متن سخت بود، چون لحن باید مدام تغییر میکرد. در خط به خط آن، لحن شوخی و جدی عوض میشد. این کار نیاز به تجربه و تسلط داشت و اگر کسی همانطور ساده میخواند، نتیجه خوبی نداشت. من سعی کردم با صدا و لحن متفاوت، هر بخش را درست منتقل کنم.
وی ادامه داد: به نظر من فیلم با تدوین و کات های مجدد، زیباتر خواهد شد. چون حرفهای زیادی برای گفتن داشت، اما گنجاندن همه آنها در یک زمان محدود شاید کمی خستهکننده شده باشد. چون خودم گوینده فیلم بوده ام، آن را میپسندم، اما وقتی به عنوان یک ناظر به آن نگاه میکنم، متوجه میشوم که نیاز به تغییراتی داشت.
کاردان درخصوص چالشهای این فیلم بیان کرد: کوتاه یا بلند کردن جملات و قابل فهمتر کردنشان از چالشهای اصلی این پروژه بود، اما در اجرا مشکل خاصی نداشتیم جز اینکه گاهی اوقات مجبورمیشدیم تمام متن را از اول بخوانیم. البته چون برنامه زنده نبود، فرصت کافی داشتیم که جملهها را بارها تکرار کنیم تا نتیجه بهتری داشته باشد.
او ادامه داد: برای من مهم است که متن قابل فهم خوانده شود و تا حد امکان از کلمات سخت و نازیبا استفاده نکنم. متأسفانه برخی از نویسندگان با فاصله گرفتن از ادبیات درست، صرفاً حرف میزنند و این فاصله گرفتن از ادبیات، نتایج کارها را مطلوب نمیکند؛ توصیه میکنم دوستان نویسنده کمی بیشتر به ادبیات توجه کنند.
بازخورد زیادی ندیدم؛ تبلیغات زیادی برای فیلم انجام نشد
کاردان درباره بازخوردهای «بنز ایرانی» توضیح داد: چون فیلم خوب توزیع و تبلیغ نشد، من بازخورد زیادی ندیدم؛ اما روز اکران فیلم در سینما، سالن پر شده و با اینکه فیلم طولانی بود، کسی سالن را ترک نکرد. صدای خنده مخاطبان نشان میداد که ارتباط خوبی برقرار شده است. به غیر از آن، چند نقد دیدم که بعضیها از صدا و اجرا تعریف کرده بودند و برخی هم اصل موضوع فیلم را زیر سؤال برده بودند.
این پیشکسوت عرصه تصویر و دوبله در پاسخ به سوال«انتخاب شخصی شما برای لحن گویندگی چیست؟ شوخطبعی یا جدیت؟» بیان کرد: لحن درست. در دوبله یا مستندسازی باید به شخصیت یا متن وفادار بود. متأسفانه در سینما جا افتاده که مثلا راننده کامیون یا تاکسی باید فحش بدهد؛این کلیشه غلط است. باید حس شخصیت منتقل شود، نه کلیشهها. بنابراین من لحن درست را ترجیح میدهم.
کاردان بااشاره به اینکه قبلا تجربه ساخت برنامه را داشته است، گفت: نخستین برنامه طنز بعد از انقلاب را در نوروز ۷۲ با همکاری مرحوم مهرداد خسروی ساختم که مسیر طنز در کشور را تغییر داد. بعد هم «صندلی داغ» را اجرا کردم که ترکیبی از شوخی و سؤالهای جدی سیاسی و اجتماعی بود. همیشه ذهنم پر از ایده بوده و دوست داشتم برنامههای اثرگذار بسازم.
سفارش دهندگان دنبال چیزهای دیگر هستند؛ لحن من طعنهدار است
وی افزود: لحن من رک، کنایه آمیز و طعنه دار است، اما در کمال ادب سوال هایی که ذهن مخاطب را درگیر کرده بود، می پرسیدم و از آن ها پاسخ میخواستم. اما امروز سفارشدهندگان دنبال چیزهای دیگر هستند، اینکه مهمان برنامه چه زمانی عاشق شده و یا در کودکی چه کارهایی کرده؟ کسی از آن ها نمی پرسد آیا فلان وزارتخانه را درست اداره کردهاند یا خیر؟
بازیگر فیلم «خدای جنگ» درباره پروژههای اخیرش، بیان کرد: به تازگی کارم در سریالی به نام «سرباز کوچک» تمام شده است. چند پیشنهاد برنامه و مسابقه هم دارم که هنوز در حال صحبت هستیم، و معمولاً فیلمنامهها را میخوانم و خیلی وقتها هم رد میکنم.
رضا استادی تحقیق زیادی انجام داده بود
کاردان درباره همکاری با تیم «بنز ایرانی» گفت: رضا استادی دقیق میدانست چه میخواهد بسازد و تحقیق بسیار گستردهای انجام داده بود. او سماجت و استواری زیادی نشان داد و برای این فیلم زحمت فراوان کشید. امیدوارم پس از دیده شدن «بنز ایرانی» تجربه بیشتری به دست بیاورد و در آینده کارهای بهتری خلق کند. همچنین امیدوارم مرکز گسترش سینمای مستند از چنین استعدادهای جوان بیشتر استفاده کند.
داریوش کاردان طی سالهای فعالیت هنری خود در عرصههای مختلف از دوبله و صداپیشگی گرفته تا اجرا در برنامههای پرمخاطب تلویزیونی همچون «صندلی داغ» حضور داشته است. از فیلم های او می توان به «خدای جنگ» و«دفتر یادداشت» اشاره کرد.