سینما مثبت: نتایج یک پژوهش علمی صورت گرفته درباره گروه هنر و تجربه حکایت از عدم توفیق این جریان در سینمای کشور دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری- تحلیلی سینمامثبت، اخیرا پژوهشی با عنوان «تحلیل جایگاه گروه هنر و تجربه در سینمای ایران به عنوان میدانی مستقل از منظر آرای پیر بوردیو» در شماره بهار ۱۴۰۰ فصلنامه مطالعات میان رشته‌ای ارتباطات و رسانه به قلم پیام غنی پور و سید علی روحانی منتشر شده که حکایت از وضعیت نه چندان مناسب این گروه سینمایی دارد.
در این پژوهش با ارجاع به سینمای فرانسه در دهه شصت میلادی – که بسیار مورد علاقه حجت الله ایوبی مبدع هنر و تجربه بود – و با بهره گیری از آرای پیربوردیو جامعه شناس فرانسوی به ویژه نظریه میدان او تلاش شده تا این گروه تحلیل شود.
سینمای هنر و تجربه تحرکی ایجاد نکرد
در صفحه ۱۸ این تحلیل می‌خوانیم: «ملاحظات اسامی موجود در این سینما تفاوتی اساسی با سینمای جریان اصلی ندارد. این گروه سینمایی تحرک خاصی را در فیلم سازان برای تولید خاصی برای هنر و تجربه ایجاد نمی کند و در عمل، تنوع بیشتر گونه‌های سینمایی را پوشش می‌دهد و در نهایت تغییر پذیری کافی یا انعظاف آن را در تعامل با انواع هبیتوس‌های موجود یا انواع رویکردهای هنری مورد تردید قرار می‌دهد. در نتیجه نمی‌تواند محمل بعضی از آثار بدیع باشد. همچنین هنر و تجربه بر سرمایه سمبلیک و اجتماعی می‌افزاید ولی حامل موقعیت‌های تصاحب کردنی ویژه ای نیست و ساختارمندی پر رنگی (که از لوازم یک میدان است) را ندارد. در نتیجه رقابت خاصی را بر نمی‌انگیزاند (از مقضیات یک میدان) و روابط قدرت بین ایجنت‌ها یا عوامل فیلم‌های پذیرفته شده در آن حاکم نیست. سرمایه کل بازیگران آن، نقش تعیین کننده ندارد و ملاک اصلی، اثر ساخته شده و تحویل داده شده است که این برای حضور افراد ناشناخته مفید است.»
در جمع بندی این پژوهش آمده است: شایسته است که تامل بر سینمای رسمی مستقل ایران که با عنوان هنر و تجربه مطرح می‌شود، در مقیاسی بزرگ‌تر و به نسبت کلیت تجربه تاریخی سینمای هنری در جهان در نظر گرفته شود… اما با بررسی شرایط،امکانات و فعالیت چند ساله گروه هنر و تجربه در ایران تمایز چندان آشکاری تاکنون مشاهده نشده است…نتیجه این است که سینمای هنر و تجربه بعضی وجوه یک میدان را دارد اما لوازم کافی را برای میدان بودن را ندارند…سینمای هنر و تجربه یک زیر میدان سینمای ایران است؛خرده میدانی در دل یا حاشیه میدان سینمای ایران…هنر و تجربه هویت خود را نه به عنوان میدانی مستقل که به مثابه یک زیر میدان سینمای ایران پیدا می‌کند. از این رو شاید دلیل عدم جریان سازی ویژه و کم اقبالی به هنر و تجربه – که در آمارهای خود مجموعه کاملا قابل احصاست- ناکامی آن در ایجاد میدانی مستقل باشد.
متن کامل پژوهش مذکور را می‌توانید با کلیک کردن در «اینجا» مطالعه کنید.
سینما مثبت آماده انعکاس دیدگاه‌های افراد،سازمان‌ها و نهادهایی که نام آن‌ها در این مطلب آمده درباره مطلب مذکور است.
نویسنده: امیر استادی
