سینما مثبت: قبل از پُر رنگ شدن ماجرای استند آپ ها در تلوزيون و مخصوصا برنامه خندوانه، استند آپ كمدي به شكل غير رسمي در همه جا اجرا مي شد. يعني همين كه فردي حتي در عروسي يا مجلسي ميكروفن به دست مي گرفت و يك موضوع خنده دار را با آب و تاب تعريف ميكرد، کار استند آپ كمدين هاي مشهور امروزی را انجام می داد.در گام هاي نخستين رواج اين شيوه اجراي طنز در تلويزيون يا استيج ها، مسير جذاب و موفقي بود. بگذريم از اينكه بسياري از اساتيد تئاتر و بازيگري اين شيوه اجرايي را قبول نداشته و حتي اجرا كننده آن را به شكل “پرفورمر” هم قبول ندارند. حتي خود شخص وودي آلن كه يكي از مهم ترين چهره هاي شماخته شده سينما است و خودش هم استند آپ كمدي مي كند، با نقدهاي بسياري مواجهه بوده و اغلب اتحاديه هاي بازيگري و هنري در كل جهان اين موضوع را به شکل شيوه اجرايي «پرفورمنس» هم قبول ندارند و آن را نوعی جوكر مي دانند و اعتبار يا درجه هنري كه هيچ، حتي ارزش استعدادي هم به آن قائل نيستند.
تمسخر پدر برای چندِرغاز
طي سالهاي اخير به يكباره موضوع عوض شد و ما شاهد استند آپ به شيوه قصه محور يا داراي داستان مشخص صفر تا صدي هم نيستيم.
اين مطلب بيشتر در مورد افراد تازه وارد شده به اين جرگه پُر مخاطب است و چه بسا همين مشكل را مظاعف مي كند.متاسفانه این روزها موضوع مهمي رواج یافته که طی آن حجم زياد ـ چه كيفي و چه كمي ـ شوخي كردن يا به سخره گرفتن پدرها و حتي پدر بزرگ ها رواج یافته است! متاسفانه در اكثر اجراهايي كه در تلویزیون، جواني با الفاظ زشت در حالت تعريف كردن خاطراتي از پدر خود است و هر جايي كه پدرش را به سخره مي گيرد، بيننده هم بيشتر مي خندد!!! اولين سوالي كه به ذهن مي رسد اين است: عزيز محترمي كه نام خود را كمدين گذاشتی؛ گيريم شما با پدرت هماهنگ هستی و ایشان مشکلی با اجرای این شوخی ها ندارد ولي چطور به خودت اجازه مي دهي پدرت را ابله نشان دهی تا مردم به شما بخندند و اگر بيشتر بخندند، تو مي شوي هنرمند!! قطعا پدرت براي موفقيت حضرتعالي از جان و عمرش هم گذشته و اينجا هم مي گذرد، حداقل تو كمي انصاف داشته باش و ماهيت كلي پدرت را براي چندرغاز جایزه به باد فنا نده.
این کار ابتذال نیست؟
با يكي از اين افراد هنرنما گفتگويي داشتم و او با افتخار گفت: البته من اغراق مي كنم و پدر من زياد هم اينگونه نيست!! خب ديگه بدتر! اين مسابقات مختلف تلوزيوني و استيج ها شايد به شما وفايي هم بكند ولي شما چه چيزي را ارائه مي دهي؟! باور كن سخت نيست كه با چند نفر مشورت كني تا قصه اي برايت بنويسند تا شما آبروي مهمترين ركن خانواده ات را به سخره نگيري.شما به عنوان كمدين در سطحي ترين شكل ممكن پدرت را به سخره گرفته ای. يعني خانواده ات را. واقعا در اتاق فكر اين برنامه ها چه فضایی جریان دارد كه براي خنداندن بيننده به شما اين اجازه را مي دهند جلوي چندين دوربين و صدها تماشاگر و ميليون ها بيننده، خانواده ات را به مسخره گی بكشاني و حتي نفر اول و دوم آن مسابقه هم بشوی(مثل قسمت آخر خنداننده شو برنامه خندوانه كه نفر اول آن مسابقه، كسي بود كه صرفا پدرش را به سخره مي گرفت) آن موج و آن حالت را من در آن برنامه طبيعي مي ديدم، چون مشخصا برنامه ديگر از حالت اصلي خارج شده بود. اما با شروع سري جديد برنامه هاي استعداد يابي متوجه شدم اكثر قريب به اتفاق شرکت کنندگان در حال روايت كارهاي پدرشان در شكل هجو آلود و ابلهانه هستند و اگر داوران بيشتر بخندند، فرد شرکت کننده موفق تر است. واقعا اين ابتذال نيست که شخص با زبان خودش خانواده اش را در آن حالت روایت مي كند؟ نداشتن دانش خود اجرا كننده به كنار، دانش مربي يا كمك كنده اش هم كه هيچ، شماي داور و شماي مسئول اين را مي پذيريد؟! اصلا يادتان مي افتد كه طرف در حال به چالش كشيدن مهمترين فرد زندگيش است و اين را تلويزيون دارد شيوع مي دهد. اين روش ديگر رسما توهين كامل و آشكار است كه در لايه اصلي اين استند آپ ها شان پدر و خانواده را نشانه رفته است. خانواده كه به مسخره گرفته شود، چه مي شود؟چه كسي مهم تر از پدر است و چه كسي با ارزش تر از پدر در زندگي يك فرزند می تواند باشد؟
سهم مادر از کودکش، ابله نشان دادن
بدتر از آن، چندي پيش دختر بچه هفت ساله ای را ديدم كه با خوشمزگي تمام در حال مسخره كردن مادرش بود و مجري و اطرافيان در حالت غش و ضعف و خنده هاي از ته دل بودند!! كودكي خوش زبان، به جاي اينكه متني را به وي بدهند و بگويند حالا برو و طنازي كن، روي صحنه اداي غلو شده مادرش را در می آورد. مادري كه مهمترين و اصلي ترين معلم اين كودك است اما سهمش ابله نشان داده شدن توسط كودكش در برابر ميليون ها بيننده است.
این وضعیت تاسف بار نیست؟