در طول مدت فیلمبرداری نتوانستم ارتباطی با عرب نیا برقرار کنم و همواره فاصله ای بینمان وجود داشت. به نوعی ایشان از بالا به آدمها نگاه می کنند و این نگاه، راه را بر روی برقراری هر دیالوگ و گفتگویی می بندد.
سینماپلاس: خسرو شهراز بازیگر باسابقه و صاحب سبک تئاتر است که سالها با حضور در گروه تئاتری «شایا» کارهای ماندگاری را بازی کرده است. «لیرشاه»، «فیل» و «هملت» از جمله این کارها محسوب می شوند. شهراز با حضور در فیلمهایی مثل «هفت دقیقه تا پائیز» و«چریکه هورام» در عرصه تصویری نیز نقشهای متفاوتی را تجربه کرده است. این بازیگر این روزها فیلم «چ» را روی پرده دارد؛ فیلمی که در آن با بهره گیری از داشته های تئاتریش یک کاراکتر چند لایه با نام «لطیفی» را به بهترین شکل ممکن بازی کرده است. به گزارش سینماپلاس احمد محمداسماعیلی در «نسیم» با خسرو شهراز درباره همکاری با حاتمی کیا و روند تولید «چ» گفتگو کرده است. جالب اینجاست که بعد از آن همه جنجالی که به هنگام فیلمبردای سکانس آخر این فیلم میان «چ» و عرب نیا درگرفت و در همه ماههای بعد هیچ کس درباره این درگیریهای حرف نزد حالا خسرو شهراز اولین نفری است که درباره شخصیت کاری عرب نیا به صراحت حرف می زند.
* شما در سالهای اخیر پیشنهادات کمی برای بازی در سینما نداشته اید اما اغلب تئاتر را ترجیح داد. چرا؟ آیا بازی در سینما از بازی در تئاتر سخت تر است؟
سخت تر از این منظر است که بازیگر برای رسیدن به ویژگی های نقشش فرصت کمتری دارد. در تئاتر یک پروسه طولانی چند ماهه برای تمرین و رسیدن به نقش وجود دارد. بازیگر در چنین موقعیتی بتدریج نقشش را پیدا می کند. در مدتی که تمرین انجام می شود در مورد نقشها تحلیل های مختلفی انجام می شود و ماحصل این بحثها باعث می شود تا شخصیتها قوام پیدا کند اما متاسفانه درسینمای ایران برای تمرین زمان کمی در اختیار بازیگر وجود دارد و به دلیل شرایط اقتصادی پروسه پیش تولید انجام نمی شود و بازیگران بدون هیچ پیش زمینه خاصی برای بازی جلوی دوربین می روند و فرصت و مجالی برای واکاوی و بررسی نقش وجود ندارد. در تلویزیون هم کیفیت فدای تولید انبوه می شود.
* آیا در فیلم بیگ پروداکشن یا به عبارت بهتر فاخری مثل «چ» هم خبری از پیش تولید نبود؟
فیلم «چ» اولین تجربه بازیگریم در سینما بود که از همان اولین روز حضورم در لوکیشن فیلم در پاوه، برای تمرین برنامه ریزی داشتیم و تمرینات با لباس و گریم فیلم انجام می شد و بعد از خاتمه تمرین من تصویر، نوع پوشش و نوع و لحن حرف زدنم را در فیلم ضبط شده می دیدم. ابراهیم حاتمی کیا هم با دقتی کامل و موشکافانه بازی ها را زیر نظر داشت و بعد از خاتمه تمرین بود که صحنه واقعی فیلمبرداری می شد. به بیان بهتر تمامی سکانسها بعد از تمرینات فراوان فیلمبرداری می شد و به همین جهت من می توانستم با فراغ بال و با تمرکز فراوان نقشم را تحلیل کرده و ایده هایم را درباره نقشم مطرح کنم. در «چ» انصافا تمرینات خوبی را پشت سر گذاشتیم و خیلی ها که کاندیداهای ایفای نقش ها بودند و نتوانستند خواسته کارگردان را انجام بدهند حین تمرینات از تیم بازیگری خارج شدند.
* تمرین در لوکیشن واقعی چه مزیتی برتمرین در دفتر تهیه کننده فیلمها دارد؟
دورخوانی متن معمولا در اغلب فیلمها وجود دارد و در فیلم «چ» هم دورخوانی متن داشتیم و به همراه سایر بازیگران دیالوگها را مرور می کردیم ولی ماحصل این دورخوانی ها با تمرین در لوکیشن بود که اثراتش را نشان داد و خیلی از لحظات بازیم در این تمرینات رقم خورد.
* بسیاری از بازیگران وقتی صحبت از همکاری با کارگردانان سرشناس می شود از بیان علایق قلبی خود نسبت به این همکاریها سرباز می زنند و سعی می کنند این طور وانمود کنند که بازی در فیلمی از یک کارگردان معتبر هم چندان تفاوتی با کارگردانی دیگر ندارد. شما چطور؟ موقعی که حاتمی کیا پیشنهاد بازی در فیلم «چ» را به شما داد چه احساسی داشتید؟
فوق العاده از این پیشنهاد خوشحال شدم و لحظه شماری می کردم تا کار شروع شود و تا چند روز اول شروع فیلمبرداری اضطراب داشتم. اضطرابی دلنشین که ریشه اش درعلاقه من به این فیلم و همکاری با حاتمی کیا نهفته بود.
* معمولا در تئاتر در نمایش هایی مثل «زمان لرزه» نقش های خاکستری رابه خوبی بازی می کنید. این نوع نقش ها برایتان چه جذابیت هایی دارد که در «چ» هم شخصیتی کمابیش خاکستری را برعهده گرفتید.
این نوع شخصیتها به من پیشنهاد می شود و به لحاظ روحی هم به این شخصیتها علاقه دارم اما معتقدم هر بازیگری باید این توانمندی را داشته باشد که هرنقشی که برای بازی به او محول می شود را به بهترین شکل بازی کند و به خصوصیاتش نزدیک بشود.
* یکی از ویژگی های نقش «لطیفی» که شما در فیلم «چ» آن را بازی کردید مرموز بودنش برای مخاطب است و مخاطب تا آخرین لحظه نمی داند که لطیفی به چمران خیانت می کند و یا اینکه به او کمک می کند. آیا نشان دادن این مرموزیت در نوع بازیتان کار دشواری بود؟
مرموز و غیر قابل پیش بینی بودن چیزی بود که ابراهمیم حاتمی کیا از این نقش احتیاج داشت و این کاراکتر به تعلیقی نیاز داشت که تا آخرین لحظه تماشاگر حس نکند که او قصد چه کاری را دارد و آیا خیانت می کند و چمران را می فروشد و یا چمران را به سلامت می برد. حاتمی کیا به من گفت که به هیچ وجه نمی خواهد نقش را رو بازی کنم و من هم تلاش کردم چنین ویژگی را در کارم انجام بدهم و خوشبختانه رضایت حاتمی کیا هم جلب شد.
* فیلم «چ» از جمله فیلمهای فاخر این سالهاست که با بودجه خوبی تولید شد. آیا این صرف هزینه بالا باعث کاهش سختیهای تولید نشده بود؟
«چ» به لحاظ تولید، فیلم سختی بود و ویژگی و فضای کارهم باعث شده بود که همه عوامل با تمام توانشان کار کنند. علیرغم بودجه زیاد فیلم، بابت تامین برخی از امکانات وآماده شدن صحنه های فیلمبرداری با اداوت وتجهیزات نظامی، سختی های زیادی را متحمل شدیم و برخی ازمواقع وسائل مورد نیاز دیر آماده می شد و این مسئله برای کارگردان اضطراب آور بود اما خوشبختانه حاتمی کیا با شناخت و تسلطی که به فیلم و فضایش داشت با صلابت از این مشکلات عبور کرد.
* در فیلم «چ» با خیلی بازیگران مطرح تئاتر مثل امیررضا دلاوری و مهدی سلطانی همبازی بودید. با توجه به سوابق تئاتری تان کار با تئاتریها برایتان راحتتر نیست؟
مهدی سلطانی از دوستان صمیمیم است و درباره کارهایمان تبادل نظر داریم. حضور مهدی سلطانی در فیلم «چ» برایم موقعیت خوبی بود که به جمع بندی های مشترکی درباره کاراکترهایمان برسیم اما مهمتر از هر چیز گروه حرفه ای حاکم بر کار بودند که هر سختی را راحت می کردند. مهم این است که بازیگران از نقشهایشان و کلیت فیلم درک درستی داشته باشند آن گاه است که همکاری لذت بخش می شود.
* یکی از چالش هایی که «چ» در حین تولید با آن روبه رو بود تقابل فریبرز عرب نیا با ابراهیم حاتمی کیا بود که باعث شد سکانس پایانی فیلم بدون حضور این بازیگر فیلمبرداری شود. آیا شما به عنوان بازیگر با فریبرز عرب نیا دچار چالشی جدی نشدید؟
فقط همین قدر بگویم که فیلم «چ» اولین تجربه همکاریم با فریبرزعرب نیا بود و در طول مدت فیلمبرداری نتوانستم ارتباطی با عرب نیا برقرار کنم و همواره فاصله ای بینمان وجود داشت. به نوعی ایشان از بالا به آدمها نگاه می کنند و این نگاه، راه را بر روی برقراری هر دیالوگ و گفتگویی می بندد.
* در سالهای اخیر مدام بین سینما و تئاتر در رفت و آمد هستید. حضور در سینما برایتان چه جذابیت هایی دارد؟
سینما دنیای خاص خودش را دارد و دلپذیر و دوست داشتنی است. بازی در سینما برای بازیگر فرصت بیشتری برای فکر کردن به وجود می آورد.
* اما در تئاتر نقش های ماندگارتری نسبت به سینما کرده اید. چرا؟
تئاتر را بیشتر از سینما دوست دارم و زمان بیشتری ازعمرکاریم را در صحنه تئاتر گذرانده ام و این خواسته شخصی خودم بوده است. بارها شده که خیلی از پیشنهادات تصویری را رد کرده ام و به جایش مشغول تئاتر شده ام. در سینما فقط پیشنهاد کارگردان های خاص و صاحب سبک را قبول می کنم.
پایان مطلب/
