چرا باید از تعطیلی من و تو نگران باشیم؟

سینما مثبت: انتشار خبر تعطیلی شبکه تلویزیونی من و تو در هفته گذشته با واکنش‌های مختلفی مواجه شد و موجی از شادمانی در میان منتقدان این شبکه به دنبال داشت و موجی از همراهی و همدلی را نیز در میان موافقان برانگیخت. آیا تعطیلی این شبکه اتفاقی خوشایند برای شبکه‌های داخلی ایران محسوب می‌شود؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی خبری-تحلیلی سینمامثبت، شبکه من و تو آبان ماه سال ۱۳۸۹ راه اندازی شد. در ابتدا مستندهای این شبکه در قالب شبکه‌ای مستقل نمایش داده می‌شد اما پس از آن هر دو شبکه با یکدیگر ادغام شدند.

راه اندازی شبکه‌های برون مرزی البته کار غیرمتعارفی نیست و صدا و سیما نیز معاونتی را به تولید و پخش برنامه‌ به زبان‌های مختلف برای کشورهای گوناگون اختصاص داده اما نکته قابل تامل این است که شبکه من و تو با وجود عمر نسبتا کوتاه خود موفق شده ماموریت‌هایی که داشته را محقق کند.اگر بخواهیم بر اساس محتوای به نمایش درآمده از این شبکه ماموریتی را برای آن قائل شده و تعریف کنیم می‌توان اصلی‌ترین ماموریت این شبکه را «احیای پهلوی» دانست؛به گونه‌ای که پس از گذشت بیش از یک دهه حالا در منازعات سیاسی و رخدادهای مرتبط با ایران، فرزند محمد رضا پهلوی و دیگر اعضای خاندان او که سال‌ها در حاشیه بودند، به میدان آمده و داعیه‌های سیاسی جدید مطرح می‌کنند.احیای پهلوی که با پخش مستندهای یکسویه و برنامه‌های ترکیبی مانند بفرمایید شام با تکیه بر آرشیوهای قدیمی انجام شد، هرچند بخش زیادی از نسل جدید و علاقه‌مند به تاریخ را به سمت و سوی مطالعه گذشته سوق داد اما در طبقه عامه و کمتر اهل مطالعه تصویری بهشت گونه از دوران پهلوی ایجاد کرد و این تصویر دقیقا نقطه مقابل و متضاد آن چیزی بود که در طول چهار دهه گذشته در قالب فرهنگ رسمی و دهه فجر از جمله «هوا دلپذیر شد» و «بوی گل سوسن و یاسمن آید»‌ و «حلبی‌آبادهای زمان شاه» و «وابستگی به بیگانگان» مطرح و تبیین شده بود. این حرکت متاسفانه اثرگذار هم بوده و اگر مسوولان از مراکز پژوهشی سراغ تحقیقات صورت گرفته جدید با موضوع پهلوی را بگیرند، قطعا با واقعیت‌های تکان دهنده و عجیبی مواجه خواهند شد که حکایت از اثربخشی فعالیت‌های این شبکه دارد.

محور دیگر فعالیت‌های شبکه من و تو بزرگنمایی مشکلات در نقاط مختلف ایران بود. ترکیدگی لوله آب و خراب شدن آسفالت و قطع برق به واسطه گزارش‌های شهروند-خبرنگاری این شبکه تبدیل به محتوایی می‌شد که در سایه ناکارآمدی و ضعف برخی مسوولان بزرگ‌ترین و بهترین خوراک را برای تضعیف ساختار اجرایی کشور فراهم می‌کرد. در کنار این محتواهای سیاسی، من و تو با تولید و پخش برنامه‌ای مانند بفرمایید شام موفق شد جامعه غیرسیاسی ایرانی ساکن کشورهای مختلف را همسو و در منازعات سیاسی آن‌ها را به خط کرده و بهره برداری لازم را از آن‌ها بکند.

تغییر سبک زندگی نیز محور دیگر فعالیت‌های این شبکه بود. کافی است به میزان مصرف تیرامیسو پس از برنامه‌های این شبکه دقت کنید. یا اینکه رصدی از نحوه معاشرت دختران و پسران جوان با یکدیگر پس از تماشای برنامه‌های این شبکه صورت گیرد تا مشخص شود چگونه من و تو آرام آرام بر بسیاری از امور مخاطبان خود تاثیر گذاشت.

اتفاق مهم دیگر صورت گرفته توسط این شبکه تربیت شهروند- خبرنگاران دوربین به دستی است که در موقعیت‌های مختلف برای شبکه‌ای که هزاران کیلومتر دورتر از تهران و ایران بود محتوای زنده و جذاب تبدیل می‌کردند.

به این فهرست می‌توان موارد دیگری نیز اضافه کرد. مثل تاثیر برنامه‌های این شبکه بر ایجاد گونه‌های جدید برنامه سازی در صدا و سیما. اما زمانی که میزان توفیق‌های این شبکه را بررسی می‌کنیم، از احتمال تعطیلی آن نگران می‌شویم زیرا این تعطیلی به معنای تحقق اهداف و برنامه‌هایی است که این شبکه برای تحقق آن‌ها آغاز به کار کرده بود. قطعا اگر این اهداف محقق نشده بود من و تو دلیلی بر تعطیلی نداشت و از جایی بودجه لازم برای ادامه فعالیت را فراهم می‌کرد اما در زمانه‌ای که برخی مسوولان کشور با عملکرد و اقدام‌های خود محتوای رایگان برای این شبکه تولید می‌کنند و این محتوا نیز به راحتی در همه جا بازنشر و در زمان کوتاهی به تاثیرهای لازم دست می‌یابد؛ یعنی نباید بابت تعطیلی این شبکه خوشحال بود چون شبکه‌سازی و ساختاری که ایجاد کرده،با چند اقدام مسوولان مانند: تغییر نام سیزده بدر، تغییر محتوای کتاب‌های درسی و…در قالب محتوایی متناسب با اهداف این شبکه بازنشر می‌شود.فقط می‌ماند مساله سرگرمی که آن هم چند سالی است از سوی پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی تامین می‌شود و دغدغه‌ای بابت آن وجود ندارد.

هر شبکه‌ای ماموریتی دارد و به نظر می‌رسد ماموریت من و تو نیز محقق شده اما بخش نگران کننده ماجرا آن است که برخی به جای پذیرش قواعد فعالیت رسانه‌ای همچنان تلاش دارند با الگوهای دوران رادیو زغالی رسانه را اداره کنند و حالا هم تصور می‌کنند حذف رقیب میدان را برای نقش آفرینی آن‌ها فراخ‌تر خواهد کرد حال آنکه رقیب میدان را تسخیر و تخریب کرده و آن‌چه باقی گذاشته دیگر جایی برای بازی رسانه‌های سنتی و یکسویه ندارد و این رسانه‌ها صرفا باید به تماشای واقعه بنشینند.

سینما مثبت آماده انعکاس دیدگاه‌های مختلف درباره این مطلب است.