«لابی و لابی‌گری» در جشنواره‌های سینمایی دنیا امری عادی و معمول است. فیلم مجیدی بدون کسب موفقیت در برلین، شانس اندکی برای جلب نظر کمپانی‌های موفق و بزرگ پخش‌کننده فیلم آمریکایی همچون: سونی پیکچرز دارد
گزارش اختصاصی سینما پلاس از پشت پرده حضور فیلم محمد (ص) در جشنواره برلین
برلین و جهودها سر دوراهی پول عرب‌ها و فیلم محمد (ص)
سینما پلاس: همزمان با رونمایی از دکورهای فیلم محمد (ص) آخرین ساخته کارگردان معتبر کشورمان مجید مجیدی، خبرهایی درباره حضور این فیلم در بخش مسابقه جشنواره فیلم برلین در رسانه‌ها منتشر شد. اعلام خبر نمایش این فیلم در افتتاحیه جشنواره فیلم فجر از یک‌طرف و احتمال حضور آن در بخش مسابقه جشنواره فیلم برلین، موضوعی است که باکم توجهی رسانه‌ها مواجه شده است.
به گزارش گروه بین‌الملل وب‌سایت خبری ـ تحلیلی سینما پلاس، جشنواره فیلم فجر در آستانه برگزاری سی و سومین دوره خود قرار است در دو بخش «داخلی» و «بین‌المللی» برگزار شود. بخش داخلی در تاریخ 12 تا 22 بهمن‌ماه برگزار می‌شود و بخش بین‌الملل نیز اردیبهشت‌ماه در جزیره کیش برگزار خواهد شد. نکته قابل‌تأمل این است که این تفکیک که بعد از سال‌ها رخ می‌دهد، به دلیل آماده نمایش شدن فیلم «محمد ص» ساخته مجید مجیدی اتفاق می‌افتد و این خبری است که پیش از این در سینما پلاس موردتوجه قرار گرفت. جهت مطالعه این خبر می‌توانید در «اینجا» کلیک کنید اما حالا شنیده می‌شود سازندگان فیلم تصمیم گرفته‌اند این اثر ارزشمند را ابتدا در جشنواره فیلم برلین رونمایی کنند و حضور فیلم در جشنواره فیلم فجر نیز صرفاً حضوری غیررقابتی خواهد بود. صرف‌نظر از اینکه با نمایش این فیلم، چه سرنوشتی در انتظار جشنواره بین‌المللی فیلم فجر خواهد بود؛ پاسخ به این سؤال که چرا متصدیان فیلم آخر مجیدی تصمیم به رونمایی از این اثر در جشنواره برلین گرفته‌اند، خود حاوی نکات جذاب و جالبی است.
راه امریکا از برلین می‌گذرد
آخرین ساخته مجید مجیدی فیلمی است که در چهارچوب‌های بین‌المللی و با حضور چهره‌های اسکاری ساخته‌شده است. بخش عمده‌ای از موفقیت فیلم به نمایش آن در قالب اکرانی جهانی بستگی دارد. در حال حاضر با واکنش‌های منفی محافل سنی مذهب، این فیلم امکان نمایش عمومی خود در کشورهای آسیایی و خاورمیانه را ازدست‌داده است. البته تعداد اندک سینماها در این منطقه از دنیا نیز نمی‌تواند درآمد مالی چندانی را برای فیلم به همراه آورد. نمایش عمومی فیلم در امریکای شمالی، تنها راه کسب درآمد مالی برای این فیلم است که باوجود هزاران سالن در این منطقه از دنیا، چنین امری می‌تواند محتمل باشد. اما برای رسیدن به بازارهای امریکای شمالی، فیلم محمد (ص) قطعاً باید از پخش‌کننده‌ای آمریکایی برخوردار باشد. حضور در جشنواره‌ای رده «A» همان مسئله‌ای است که می‌تواند نظر پخش‌کننده‌های بین‌المللی را به خود جلب کند و در این میان، نه جشنواره کن و نه ونیز نمی‌توانند نقش موردنظر را ایفاء کنند. برلین آمریکایی‌ترین فستیوال سینمایی رده «A» است که مدیران آن ارتباط خوبی با بازار امریکای شمالی دارند و از این منظر، انتخاب چنین جشنواره‌ای برای رونمایی از مهم‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران ـ تا این لحظه ـ تصمیم درستی بوده است. حتی می‌توان گفت توفیق فیلم در این جشنواره، زمینه حضور موفق آن در اسکار سال 2015 را نیز هموار خواهد کرد.
برلین، جشنواره جهودهای مرتبط با امریکا
«نحوه رفتار برلین با فیلم مجیدی» سؤالی است که این روزها ذهن بسیاری از کارشناسان بخش بین‌الملل را به خود مشغول کرده است. مجیدی سال 2008 با فیلم آواز گنجشک‌ها در این جشنواره موردتوجه قرار گرفت. در پشت پرده جشنواره برلین چهره‌های یهودی فراوانی حضور دارند که به‌واسطه رابطه خوب آن‌ها با کمپانی‌های آمریکایی است که می‌توان مطمئن شد توفیق یک فیلم در برلین، موفقیت آن در امریکا را به دنبال خواهد داشت.
اما فیلم محمد (ص) برخلاف آواز گنجشک‌ها نه فیلمی هنری و اجتماعی بلکه اثری کاملاً سیاسی ـ دینی است و همین مسئله مزیت‌ها و معایبی را ازنظر مدیران این جشنواره به دنبال دارد. مزیت اول این است که این فیلم از سوی کارگردانی شیعه درباره پیامبر بیش از یک میلیارد نفر از مردم مسلمان جهان ساخته‌شده است. اولین حضور چنین فیلمی در یک جشنواره می‌تواند حواشی خبری فراوانی به دنبال داشته باشد و سردمداران برلین بدشان نمی‌آید که از رهگذر حواشی چنین فیلمی، جشنواره اشان خبرساز باشد!
البته برلین نیز مانند اغلب جشنواره‌های معتبر اروپایی که با حمایت مالی شرکت‌های هواپیمایی از جمله امارات و قطرایرلاین برگزار می‌شوند، به پول عرب‌ها نیاز دارد. عرب‌هایی که اتفاقاً مخالف فیلم مجیدی هستند و به همین دلیل برلین احتمالاً تلاش خواهد کرد تا میانه این بازی را بگیرد. پس به همین دلیل دور از ذهن نیست که فیلم صرفاً «نمایش» داشته باشد و جوایز اصلی را از آن خود نکند.
راه پیش روی گروه سازنده محمد (ص)
چند سال قبل زمانی که «جواد شمقدری» درباره موفقیت فیلم جدایی نادر از سیمین بحث اسکار را مطرح کرد، بسیاری به او خندیدند اما واقعیت ماجرا آن است که «لابی و لابی‌گری» در جشنواره‌های سینمایی دنیا امری عادی و معمول است. فیلم مجیدی بدون کسب موفقیت در برلین، شانس اندکی برای جلب نظر کمپانی‌های موفق و بزرگ پخش‌کننده فیلم آمریکایی همچون: سونی پیکچرز دارد. علت نیز مشخص است: فیلم فاقد ستاره است! تمام بازیگران حاضر در این فیلم برای مخاطب بین‌المللی گمنام هستند و در چنین پروژه‌هایی، برای شرکت‌های پخش‌کننده بسیار مهم است که بازیگری بین‌المللی و شناخته‌شده مقابل دوربین باشد و این ضعف به فیلم مجیدی وارد است و به همین دلیل لازم است تا سازندگان فیلم از هم‌اکنون برای کسب جایزه اصلی جشنواره برلین اقدام به «لابی‌گری» کنند. پروژه‌هایی مانند محمد (ص) ازآنجاکه جزو آثار اصطلاحاً «بیگ پروداکشن» طبقه بندی می‌شوند، همیشه بودجه‌هایی قابل توجه برای بخش تبلیغات خود کنار می‌گذارند که چنین امری نیز مطابق عرفی پذیرفته شده است. امریکایی‌ها و اروپایی‌ها وقتی پای پول در میان باشد، اصلاً تعارف ندارند. در برخی موارد دیده شده که پروژه ای خارجی، هزینه‌های تبلیغاتی را شخصاً و در پشت پرده به عهده گرفته تا با تکیه بر اعتبار و نام پخش‌کننده فیلم، فیلم بتواند وارد بازارهای بین‌المللی شود و نظرها را جلب کند. در حال حاضر واجب‌ترین کار مدیران فیلم همین لابی نمودن است و لازم است هزینه‌های معمول صورت گیرد تا فیلم با درخشش در برلین، نظر پخش‌کننده‌های آمریکایی را جلب کند. اگر چنین اتفاقی رخ ندهد و فیلم نتواند به شکل واقعی در بازار بین‌المللی توزیع گردد، شکست و توقف ساخت قسمت‌های بعدی آن تقریباً قطعی است.
بالاخره برلین خوب است یا بد؟
جشنواره فیلم برلین به‌عنوان یکی از جشنواره‌های رده «A» در دنیا، تاکنون پذیرای فیلم‌سازان مختلفی از سینمای ایران بوده است. جعفر پناهی، رفیع پیتز، بهمن قبادی، رضا درمیشیان، اصغر فرهادی و مجید مجیدی برخی از فیلم‌سازان ایرانی حاضر در این رویداد در سال‌های گذشته هستند که اغلب آن‌ها با واکنش‌های منفی برخی رسانه‌ها مواجه شده‌اند و فقط «مجید مجیدی» از این واکنش‌های منفی درامان بود. از یاد نبریم سال گذشته جشنواره برلین با انتخاب فیلم «عصبانی نیستم» با واکنش‌های تُند رسانه‌های اصولگرا مواجه و به این مسئله متهم شد که توجهی به سینمای ارزشی ندارد. حالا حضور فیلم مجیدی در این جشنواره، فرصتی برای رسانه‌های منتقد فراهم آورده تا برای همیشه موضع خود را نسبت به این رویداد مشخص کنند تا اگر سال آینده نیز فیلمی از سینمای ایران توجه مدیران این جشنواره را جلب کرد، دوباره موضع‌گیری‌ها تفاوت نکند.
مطالب مرتبط:
